COP29 – Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu vừa qua đã ghi dấu ấn bằng các đột phá về tài chính khí hậu, thị trường carbon và các cam kết thích ứng toàn cầu. Sự kiện này là nền tảng vững chắc cho mục tiêu phát thải ròng bằng 0, hướng tới phát triển bền vững. 

Để tìm hiểu sâu hơn về thành tựu, hạn chế, giá trị chuyển tiếp sang COP30 và các quyết sách của Việt Nam, hãy cùng DAT Group khám phá tổng quan, giải pháp và cơ hội liên quan qua bài viết dưới đây.

1. COP29: Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC Conference of the Parties)

Thời gian, địa điểm: COP29 diễn ra từ ngày 11–22 tháng 11 năm 2024, tại thành phố Baku, Azerbaijan.
COP (Conference of the Parties): Tên đầy đủ là Hội nghị các Bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu – UNFCCC.

Bối cảnh:
Gần 200 quốc gia, hàng nghìn đại biểu, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và đại diện cộng đồng cùng đối thoại trước thách thức biến đổi khí hậu nghiêm trọng, khi thiệt hại và thiên tai ngày càng gia tăng trên toàn thế giới.
COP29 tập trung vào:

• Huy động tài chính khí hậu toàn cầu,
• Hoàn thiện các quy tắc thị trường carbon quốc tế (theo Điều 6 Thỏa thuận Paris),
• Đẩy mạnh thích ứng và giảm tổn thất.

2. Thành tựu và dấu ấn nổi bật hội nghị khí hậu COP29

COP29 đã để lại nhiều thành tựu, điểm nhấn đồng thời vẫn còn đó những thách thức và tranh cãi cần khắc phục. Dưới đây là những nội dung nổi bật liên quan đến bối cảnh, thành tựu và hạn chế của hội nghị này.

2.1. Bối cảnh tổ chức và mục tiêu COP29

COP29 diễn ra tại Baku, Azerbaijan, quy tụ gần 200 quốc gia giữa bối cảnh khẩn cấp về khí hậu, thiên tai gia tăng và nhu cầu thúc đẩy chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Mục tiêu đầu tiên của COP29 là đẩy mạnh huy động tài chính khí hậu, hoàn thiện các quy tắc thị trường carbon quốc tế và tăng cường thích ứng, giảm thiểu tổn thất do biến đổi khí hậu gây ra.

2.2. Những thành tựu quan trọng của COP29

COP29 đã đạt được nhiều thỏa thuận mang tầm ảnh hưởng quốc tế và mở ra hướng đi mới cho tài chính khí hậu cũng như các quy định về thị trường carbon.

• Xác lập mục tiêu tài chính khí hậu mới: Thỏa thuận tài chính quan trọng nhất tại COP29 là cam kết huy động 300 tỷ USD/năm từ khối phát triển cho các nước đang phát triển đến năm 2035, cùng mục tiêu tổng thể lên tới 1,3 nghìn tỷ USD/năm từ mọi nguồn lực.
• Hoàn thiện khung thị trường carbon toàn cầu (Article 6): COP29 đã thống nhất các quy tắc cho phép mua bán, trao đổi tín chỉ carbon liên quốc gia minh bạch, bảo đảm tính liêm chính môi trường và tôn trọng quyền của cộng đồng bản địa.
• Chú trọng các giải pháp thích ứng và tổn thất khí hậu: Hội nghị thúc đẩy vận hành Quỹ tổn thất và thiệt hại, xây dựng lộ trình thích ứng Baku và tăng cường hỗ trợ kế hoạch thích ứng quốc gia (NAPs).
• Tăng cường minh bạch báo cáo khí hậu: Đưa vào vận hành các công cụ báo cáo mới cho khung minh bạch tăng cường, giúp xác định rõ nhu cầu tài chính và giải pháp tốt hơn cho các nước đang phát triển.

2.3. Hạn chế và điểm còn tranh cãi tại COP29

Bên cạnh những thành tựu nổi bật, COP29 vẫn còn tồn đọng không ít hạn chế cả về tài chính lẫn kỹ thuật triển khai như: 

• Tài chính cam kết vẫn thấp hơn nhu cầu thực tế (hiện ước tính cần tới 1,46 nghìn tỷ USD/năm từ 2030).
• Chưa đạt đột phá về loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.
• Một số cơ chế phân phối tài chính và thực thi tín chỉ carbon còn mới, Hội nghị kêu gọi tiếp tục hoàn thiện tại COP30.

3. Phân tích sâu các kết quả nổi bật của COP29

Các thành quả chính của COP29 đã tạo động lực lớn cho quá trình chuyển đổi xanh ở cấp toàn cầu lẫn quốc gia. Phân tích dưới đây sẽ làm rõ vai trò, tác động và triển vọng của mỗi nhóm kết quả then chốt.

3.1. Đột phá về tài chính khí hậu toàn cầu

Việc huy động và phân bổ tài chính khí hậu hiệu quả chính là chìa khóa để thúc đẩy giải pháp khí hậu trên toàn cầu.

• Cam kết huy động 300 tỷ USD/năm từ các nước phát triển cho các nước đang phát triển tới năm 2035, tiến tới mục tiêu thu hút 1,3 nghìn tỷ USD/năm từ mọi nguồn lực cho giai đoạn sau 2035 (theo “Lộ trình Baku–Belém”).
• Khởi động nền tảng mới cho “Quỹ tổn thất và thiệt hại”: ưu tiên các quốc gia dễ tổn thương nhất; tăng hỗ trợ thích ứng cho các nước đang phát triển.
• Đưa vào vận hành hệ thống công khai, minh bạch báo cáo tài chính khí hậu, là tiền đề cho việc đánh giá tiến độ đạt các mục tiêu toàn cầu.

3.2. Hiện thực hóa thị trường carbon quốc tế

Cơ chế thị trường carbon xuyên quốc gia ngày càng hoàn thiện, giúp chuẩn hóa hoạt động trao đổi tín chỉ carbon giữa các quốc gia một cách minh bạch, đồng thời mang lại nguồn tài chính mới cho các giải pháp giảm phát thải.

• COP29 thống nhất khung vận hành cho Điều 6 Thỏa thuận Paris: cho phép trao đổi tín chỉ carbon xuyên quốc gia, đòi hỏi minh bạch, bảo vệ quyền của cộng đồng bản địa, đảm bảo lợi ích công bằng giữa các quốc gia.
• Đưa vào thử nghiệm các công cụ kiểm duyệt kỹ thuật, được đánh giá là bước đột phá trong kiểm soát gian lận, thúc đẩy thị trường carbon công bằng và minh bạch.

3.3. Thích ứng khí hậu và tổn thất, thiệt hại

Quỹ tổn thất và thiệt hại của COP29 đã đánh dấu bước đi quan trọng để hỗ trợ các quốc gia dễ bị tổn thương và chú trọng thích ứng khí hậu dài hạn.

• Chính thức áp dụng Lộ trình thích ứng Baku, đẩy mạnh các kế hoạch thích ứng quốc gia (NAPs), nâng cao năng lực quản lý rủi ro thiên tai và tăng đầu tư vào công nghệ thích ứng.
• Ưu tiên các ngành và địa phương chịu nhiều tác động, hỗ trợ chuyển giao công nghệ mới.

Các điểm còn hạn chế:

• Con số tài chính huy động mới vẫn chưa đáp ứng đúng mức nhu cầu thực tế toàn cầu (ước tính cần 1,5 nghìn tỷ USD/năm từ 2030).
• Vẫn chưa đạt đột phá về các cam kết loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.
• Một số cơ chế sẽ tiếp tục hoàn thiện tại COP30.

4. Điểm nhấn dự kiến và kỳ vọng toàn cầu về COP30

Hội nghị COP30 được trông đợi sẽ kế thừa các thành quả từ COP29, đồng thời tập trung tìm ra các giải pháp đột phá hơn nhằm hiện thực hóa mục tiêu giảm phát thải ròng và bảo vệ khí hậu toàn cầu.

4.1. Thông tin cơ bản về COP30

Thời gian, địa điểm: Dự kiến tổ chức tại Belém, Brazil, từ ngày 10–21 tháng 11 năm 2025.

COP30 là dịp để cộng đồng quốc tế rà soát, cập nhật và nâng cấp các cam kết cắt giảm phát thải, tăng hiệu quả ứng phó biến đổi khí hậu. Sự kiện này tiếp nối thành quả từ COP29, nhấn mạnh đánh giá tiến độ Thỏa thuận Paris, nâng cấp cam kết NDC, thúc đẩy mục tiêu phát thải ròng bằng 0, đồng thời hoàn thiện cam kết tài chính và phát triển thị trường carbon quốc tế.

4.2. Những vấn đề lớn sẽ được giải quyết tại COP30

Dự kiến COP30 sẽ tập trung tháo gỡ các vướng mắc còn lại của COP29, cũng như làm rõ lộ trình thực thi cam kết khí hậu trung và dài hạn.

• Đẩy mạnh triển khai các thoả thuận về tài chính, thị trường carbon, giảm thiểu tổn thất, đẩy nhanh lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh.
• Chia sẻ giải pháp về phát triển hệ thống năng lượng sạch, đa dạng hoá nguồn năng lượng, bảo tồn rừng, chuyển đổi nông nghiệp và thực phẩm.
• Nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát, báo cáo minh bạch về giảm phát thải và thích ứng toàn cầu.

4.3. Lịch trình và các hoạt động quan trọng tại COP30

Những hoạt động và phiên họp trọng điểm tại COP30 sẽ tập trung xoay quanh các chủ đề nóng như năng lượng xanh, bảo vệ rừng, thích ứng đô thị và đổi mới công nghệ.

Các hoạt động chính xoay quanh 6 chủ đề chính như : Chuyển đổi năng lượng & công nghiệp; Bảo vệ rừng & đại dương; Nông nghiệp & thực phẩm bền vững; Kiến tạo đô thị & cơ sở hạ tầng thích ứng; Phát triển con người & xã hội; Giải pháp thúc đẩy đổi mới toàn diện.

5. So sánh COP29 và COP30: Giá trị chuyển tiếp và kỳ vọng đổi mới

COP29 đã mở ra di sản và nền tảng quan trọng cho sự chuyển tiếp sang COP30. Việc so sánh hai hội nghị sẽ giúp nhìn rõ hơn giá trị và thách thức ở từng giai đoạn.

5.1. Những di sản của COP29 chuẩn bị cho COP30

Những thành quả, cơ chế và cam kết từ COP29 tạo đòn bẩy nền tảng để COP30 phát triển, tiếp tục đổi mới.

• COP29 đặt nền móng: đột phá tài chính, thị trường carbon và khung pháp lý thích ứng.
• COP30 được chờ đợi tăng quy mô hợp tác – giao thoa giữa tài chính khí hậu, chuyển đổi năng lượng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phát triển kinh tế bền vững.

5.2. Những thách thức COP30 cần giải quyết

Để đạt được hiệu quả thực chất, COP30 sẽ cần đối mặt với nhiều thách thức tồn đọng từ các kỳ hội nghị trước, đặc biệt là về thực thi và minh bạch tài chính.

• Đảm bảo chuyển hóa cam kết tài chính thành thực tiễn, minh bạch phân phối cho những quốc gia dễ tổn thương nhất.
• Hoàn thiện khung thị trường carbon, kiểm soát gian lận tín chỉ carbon.
• Đẩy mạnh loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, tăng tốc chuyển đổi năng lượng sạch và thích ứng thực tế với biến đổi khí hậu.

5.3. Kỳ vọng vào vai trò dẫn dắt của COP30

Việc COP30 có thể thúc đẩy đổi mới, nâng quy mô trao đổi và hợp tác quốc tế là điểm then chốt cho tiến trình tiến tới phát thải ròng bằng 0 toàn cầu. COP30 sẽ là nơi hoàn thiện kỹ thuật, thúc đẩy hành động và khởi tạo “kỷ nguyên khí hậu mới” với mục tiêu phát thải ròng bằng 0, minh bạch dữ liệu và tăng cường hợp tác toàn cầu.

6. Việt Nam tại COP29 và định hướng đến COP30

Cùng với cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã khẳng định vị thế, thể hiện quyết tâm qua các đề xuất và lộ trình hành động cụ thể tại COP29; đồng thời chuẩn bị kỹ lưỡng để hội nhập sâu rộng, chủ động tại COP30.

6.1. Việt Nam đề xuất 3 giải pháp khí hậu tại COP29

Tại COP29, Việt Nam nhấn mạnh vai trò chủ động, sáng tạo khi đề xuất giải pháp thiết thực để hỗ trợ toàn cầu và khu vực trong nỗ lực chống biến đổi khí hậu.

• Các nước phát triển cần đi đầu giảm phát thải, đạt net-zero trước 2040.
• Đóng góp tài chính vào Quỹ khí hậu (mục tiêu 1 nghìn tỷ USD/năm đến 2030).
• Xây dựng NDC 3.0 và minh bạch thực thi cam kết khí hậu.

6.2. Triển khai Kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu (NAP)

Việt Nam đã, đang và sẽ đẩy mạnh thực hiện các kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu với mục tiêu nâng cao năng lực ứng phó rủi ro thiên tai.

• Việt Nam triển khai NAP cho giai đoạn 2021–2030, với tầm nhìn đến 2050, ưu tiên nâng cao khả năng thích ứng, giảm thiểu tổn thương cho các ngành và vùng trọng điểm.
• Đẩy mạnh giám sát, phối hợp liên bộ ngành, tiếp cận nguồn vốn quốc tế, và áp dụng khoa học công nghệ mới.

6.3. Cam kết phát thải ròng bằng 0 và chuyển đổi năng lượng xanh

Chuyển đổi năng lượng xanh không chỉ là cam kết mà còn là nhu cầu tất yếu của Việt Nam trên con đường phát triển bền vững.

• Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 năm 2050, dừng đầu tư mới vào điện than, tăng tốc phát triển năng lượng mặt trời, gió, điện xanh quy mô lớn, thúc đẩy điện khí và lưu trữ năng lượng.
• Đến năm 2030, đặt mục tiêu tăng thêm 56GW năng lượng tái tạo, điện mặt trời chiếm tỷ trọng lớn trong hệ thống năng lượng quốc gia.

6.4. Hướng chuẩn bị của Việt Nam cho COP30: chính sách, thị trường carbon và hợp tác quốc tế

Hoàn thiện bộ khung chính sách, pháp lý và hợp tác quốc tế là bước đi then chốt giúp Việt Nam tiếp cận hiệu quả hơn với các nguồn lực toàn cầu phục vụ chống biến đổi khí hậu.

• Hoàn thiện khung pháp lý, phát triển thị trường carbon nội địa; tăng cường phối hợp đối tác quốc tế về kỹ thuật, tài chính và công nghệ.
• Khuyến khích các địa phương chủ động xây dựng NAP, phối hợp triển khai đào tạo, truyền thông, nhân rộng mô hình năng lượng sạch.

7. Động lực, thời cơ và tác động lan tỏa từ COP29 tới COP30

Các kết quả COP29 đã đem lại động lực mạnh mẽ trong chuyển đổi xanh, là nền tảng để khai phá đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững trên toàn cầu tại kỳ họp COP30.

7.1. Động lực thay đổi từ kết quả của COP29

Tài chính khí hậu, cơ chế thị trường và hợp tác đã góp phần kiến tạo nhiều động lực chuyển đổi, mở ra cơ hội lớn cho quốc gia, doanh nghiệp lẫn cá nhân trong chuyển dịch xanh.

• Tài chính khí hậu tăng, mở ra cơ hội đầu tư lớn cho các doanh nghiệp, tổ chức và hộ gia đình nhập cuộc chuyển đổi năng lượng sạch.
• Quá trình minh bạch hóa, theo dõi chịu trách nhiệm sẽ nâng uy tín Việt Nam trên trường quốc tế và đem lại niềm tin cho nhà đầu tư.

7.2. COP30 – Cơ hội khai phá đổi mới cho toàn cầu

Sự kiện COP30 sẽ là chất xúc tác thúc đẩy các sáng kiến mới, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng mặt trời, lưu trữ và các ngành đổi mới sáng tạo bền vững.

• COP30 tại Brazil sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ cho công cuộc chuyển đổi năng lượng, thúc đẩy sáng kiến về năng lượng mặt trời, lưu trữ điện và tăng tính liên kết chuỗi giá trị toàn cầu.
• DAT Group cam kết đồng hành cùng khách hàng cá nhân, doanh nghiệp, dự án điện mặt trời tại Việt Nam trên hành trình tạo dựng tương lai bền vững, tiết kiệm, hiện đại.

COP29 mở ra thời đại mới của tài chính khí hậu, đổi mới công nghệ và hợp tác toàn cầu, tạo đòn bẩy chuyển tiếp sang COP30 với nhiều cơ hội và thách thức mới. Việt Nam đã và đang thể hiện vai trò sáng tạo, chủ động xây dựng tầm nhìn phát triển xanh, trong đó DAT Group luôn đồng hành cùng khách hàng và doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi năng lượng sạch, tiết kiệm và hiện đại. 

Đừng bỏ lỡ cơ hội cập nhật công nghệ, xu hướng mới nhất về điện năng lượng mặt trời cùng DAT Group tại https://datsolar.com/ . Liên hệ ngay để được tư vấn giải pháp tối ưu cho hộ gia đình, doanh nghiệp hoặc dự án lớn!