Tấm pin năng lượng mặt trời có chịu được bão hay không ?

Tấm pin năng lượng mặt trời có chịu được bão không là thắc mắc phổ biến của nhiều người khi Việt Nam nằm trong khu vực thường xuyên hứng chịu bão nhiệt đới. Thực tế, các tấm pin PV hiện đại được thiết kế với khung nhôm định hình, kính cường lực đạt tiêu chuẩn quốc tế, có thể chống chịu gió mạnh đến bão cấp 12 nếu được lắp đặt đúng kỹ thuật. Cùng DAT Group tìm hiểu khả năng chịu bão của tấm pin năng lượng mặt trời, những tiêu chuẩn quốc tế liên quan và các giải pháp bảo vệ hệ thống hiệu quả trong mùa mưa bão.

1. Bão là gì ? Nguyên nhân và đặc điểm của gió bão

Bão là hiện tượng khí tượng tự nhiên, hình thành do sự chênh lệch nhiệt độ và áp suất giữa các vùng khí quyển. Khi nhiệt độ nước biển vượt ngưỡng 26,5°C, không khí nóng bốc lên tạo vùng áp thấp, kết hợp với lực Coriolis của Trái Đất, hình thành xoáy thuận nhiệt đới.

Gió bão có thể đạt tốc độ từ 62 km/h đến hơn 250 km/h, gây ra mưa lớn, sóng biển cao, và tác động mạnh đến công trình, đặc biệt là các cấu trúc ngoài trời như hệ thống pin năng lượng mặt trời.

Việt Nam mỗi năm chịu ảnh hưởng trung bình 10–12 cơn bão, trong đó có các cơn bão mạnh như bão Yagi (2023), bão Bebinca (2024), riêng từ tháng 10 đến đầu tháng 11/2025, khu vực miền Trung đã bị ảnh hưởng liên tục bởi 3 cơn bão: Bão Kalmaegi, bão Fengshen và bão Fung Wong.  Đặc biệt Kalmaegi đã gây thiệt hại lớn về cơ sở hạ tầng và năng lượng. 

Sức gió tại khu vực miền Trung trong các đợt bão này ghi nhận đạt mức cấp 12–13, tương đương áp lực gió trên 2.500 Pa, cho thấy tầm quan trọng của việc thiết kế hệ thống điện mặt trời có khả năng chịu bão tốt.

2. Tấm pin năng lượng mặt trời có chịu được bão không ?

Trước hết, cần hiểu rằng tấm pin PV hiện đại được sản xuất để đáp ứng điều kiện khắc nghiệt của môi trường, bao gồm mưa lớn, nắng nóng và gió bão. Theo nghiên cứu của National Renewable Energy Laboratory (NREL, Hoa Kỳ), hơn 90% các hệ thống điện mặt trời lắp đặt tại vùng bão của Mỹ vẫn hoạt động bình thường sau khi bão đi qua.

Các tấm pin đạt tiêu chuẩn quốc tế như IEC 61215 hoặc IEC 61730 có khả năng chịu gió tới 2.400 Pascal (tương đương bão cấp 12). Ngoài ra, hệ thống khung nhôm và kính cường lực giúp bảo vệ pin khỏi va đập và rung lắc.

Hầu hết các tấm pin PV hiện nay được thử nghiệm chịu áp lực gió tương đương bão cấp 12–13, đảm bảo an toàn khi lắp đặt đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.

3. Các cấp độ gió bão và mức độ ảnh hưởng đến tấm pin

Để hiểu rõ khả năng chịu đựng của tấm pin PV trước bão, trước tiên cần nắm được đặc điểm của từng cấp độ gió. Mỗi cơn bão có cường độ khác nhau, từ gió nhẹ cho đến siêu bão với sức gió vượt quá 200 km/h. Việc xác định chính xác cấp độ gió giúp đánh giá được mức độ tác động lên hệ thống điện mặt trời, từ đó đưa ra biện pháp gia cố và thiết kế phù hợp với từng khu vực lắp đặt.

Qua thực tế kiểm tra sau bão Noru (2022) tại Quảng Nam và bão Yagi (2023) tại Nghệ An, phần lớn hệ thống điện mặt trời mái nhà vẫn hoạt động bình thường, ngoại trừ một số trường hợp bị lỏng bulong hoặc lệch góc lắp đặt. Điều này chứng minh khả năng chịu gió tốt của tấm pin đạt chuẩn IEC, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thi công đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ.

Giới thiệu thang đo sức gió Beaufort và các cấp độ gió

Thang Beaufort chia tốc độ gió thành 12 cấp, từ gió nhẹ đến siêu bão. Cấp độ càng cao thì lực gió càng lớn và khả năng gây hư hỏng càng cao.

Tại Việt Nam, các cơn bão gần đây như Noru (2022) và Yagi (2023) đạt cấp gió 12–13, song nhiều hệ thống điện mặt trời vẫn hoạt động ổn định, minh chứng cho độ bền của tấm pin đạt chuẩn IEC.

Mức độ ảnh hưởng các cấp bão lên hệ thống pin năng lượng mặt trời

Mức độ tác động của bão đến tấm pin PV phụ thuộc vào sức gió và chất lượng lắp đặt. Với bão cấp 8–10, hệ thống gần như không bị ảnh hưởng nếu được thi công đúng kỹ thuật. Khi gió đạt cấp 11–12, khung đỡ có thể rung nhẹ hoặc lệch góc nếu cấu trúc yếu. 

Theo NREL (2023), hơn 99,9% hệ thống điện mặt trời vẫn hoạt động ổn định sau bão lớn, cho thấy độ bền của tấm pin đạt chuẩn quốc tế.

4. Tấm pin năng lượng mặt trời có khả năng chịu được bão cấp mấy ?

Sau khi hiểu rõ các cấp độ gió, điều quan trọng là xác định tấm pin PV có thể chống chịu đến cấp bão nào. Khả năng này phụ thuộc vào tiêu chuẩn thiết kế, vật liệu và quy trình lắp đặt. Các dòng pin đạt chuẩn quốc tế hiện nay có thể chịu được gió mạnh tương đương bão cấp 12, thậm chí cao hơn trong điều kiện tối ưu.

Trong các thử nghiệm và thực tế qua các cơn bão gần đây, như bão Bebinca năm 2024, các tấm pin PV lắp đặt đúng chuẩn vẫn đứng vững trước sức gió trên 130 km/h (cấp 12). Một số khu vực miền Trung còn ghi nhận gió giật vượt 150 km/h, song hệ thống vẫn vận hành ổn định nhờ kết cấu khung và góc nghiêng được tính toán hợp lý.

4.1. Tiêu chuẩn quốc tế về khả năng chịu bão của tấm pin (IEC 61615)

Theo tiêu chuẩn IEC61615 do Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC) ban hành, các tấm pin PV phải vượt qua bài kiểm tra:

• Áp lực gió lên tới 2.400 Pa
• Áp lực tuyết 5.400 Pa
• Thử nghiệm mưa đá đường kính 25 mm
• Kiểm tra chịu rung động và thay đổi nhiệt độ từ -40°C đến 85°C

Nhờ đáp ứng các tiêu chuẩn này, tấm pin PV đạt chứng nhận IEC61615 có thể hoạt động ổn định 25–30 năm, với bảo hành sản phẩm từ 12–15 năm. Đặc biệt, các tấm pin đạt chuẩn còn duy trì hiệu suất ổn định và khả năng chịu thời tiết khắc nghiệt như mưa bão, gió mạnh – điều kiện thường gặp tại Việt Nam.

5. Hướng dẫn cách tính toán cấp bão mà tấm pin năng lượng mặt trời có thể chịu 

Công thức tính áp lực gió (Pa) tác động lên bề mặt pin:

P = 0.613 × V²

 Trong đó V là tốc độ gió (m/s).

Ví dụ, gió bão cấp 12 có tốc độ ~35 m/s ⇒ áp lực lên tấm pin khoảng 750 Pa. Trong khi tấm pin đạt chuẩn có thể chịu gấp hơn 3 lần mức này, tức an toàn tuyệt đối trong hầu hết các cơn bão tại Việt Nam.

6. Cách bảo vệ tấm pin năng lượng mặt trời trước mùa bão

Dù tấm pin PV được thiết kế để chịu được gió mạnh, việc chủ động bảo vệ hệ thống vẫn là yếu tố then chốt giúp duy trì hiệu suất và độ bền trong suốt vòng đời sử dụng. Trước mùa bão, người dùng nên kiểm tra tổng thể hệ thống, gia cố khung đỡ, vệ sinh bề mặt và đảm bảo các thiết bị điện an toàn. 

Dự báo năm 2025, Việt Nam có khả năng xuất hiện 8–10 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền, trong đó nhiều cơn có cường độ mạnh tương đương bão Yagi 2023. Vì vậy, việc chủ động bảo vệ hệ thống pin năng lượng mặt trời trước mùa mưa bão là cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu suất lâu dài.

6.1. Lựa chọn tấm pin chất lượng

Việc chọn tấm pin PV đạt chuẩn quốc tế là yếu tố đầu tiên quyết định khả năng chống chịu bão. Nên ưu tiên tấm pin đạt chuẩn IEC61615 và IEC61730, có kính cường lực dày ≥3,2 mm và khung nhôm định hình chống oxy hóa.

6.2. Lắp đặt đúng kỹ thuật

Để đảm bảo hệ thống pin năng lượng mặt trời đạt độ bền và an toàn tối ưu trong điều kiện gió bão, việc thi công cần tuân theo quy trình lắp đặt chuẩn, được kiểm soát chặt chẽ từ khâu khảo sát đến bàn giao. Tuân thủ quy trình lắp đặt 4 bước sau:

• Bước 1: Tư vấn giải pháp kỹ thuật và khảo sát.
• Bước 2: Đề xuất giải pháp kỹ thuật phù hợp.
• Bước 3: Cung cấp thiết bị đạt chuẩn quốc tế.
• Bước 4: Lắp đặt, vận hành và bàn giao hệ thống.

6.3. Gia cố khung đỡ và tấm pin để chống chịu gió mạnh

Gia cố khung đỡ là bước quan trọng giúp hệ thống pin PV trụ vững trong điều kiện gió bão mạnh. Theo các chuyên gia trong nước, nhiều hệ thống tại miền Trung đã vượt qua bão Noru (2022) và Yagi (2023) mà không bị hư hỏng nhờ khung thép mạ kẽm và các liên kết chặt bằng bulong inox chống rung.

Với những khu vực thường xuyên có gió giật mạnh, nên giảm góc nghiêng tấm pin xuống khoảng 10–15°, đồng thời bổ sung thanh giằng chéo để tăng khả năng chịu tải. Nếu hệ thống được lắp trên trụ, cần đảm bảo độ sâu chôn trụ ít nhất 1/6 chiều cao để tránh bị nghiêng hoặc bật gốc khi gặp gió lớn.

6.4. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ trước và sau bão

Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm hư hại và duy trì hiệu suất hệ thống. Trước bão, cần siết lại bulong, kiểm tra khung đỡ và dây dẫn. Sau bão, nên vệ sinh bề mặt pin, kiểm tra inverter, tủ điện và đầu nối để đảm bảo an toàn. Thực hiện bảo dưỡng ít nhất hai lần mỗi năm giúp kéo dài tuổi thọ tấm pin và hệ thống.

Sau mỗi cơn bão lớn như Noru hay Bebinca, người dùng nên kiểm tra toàn bộ khung đỡ và dây điện, đặc biệt các mối nối trên mái cao để tránh rò điện hoặc ăn mòn.

6.5. Đảm bảo hệ thống chống sét hoạt động hiệu quả

Hệ thống điện mặt trời nằm ngoài trời nên dễ bị ảnh hưởng bởi sét. Người dùng cần thường xuyên kiểm tra dây tiếp địa, kim thu sét và thiết bị chống sét lan truyền. Dây nối đất phải chắc chắn, điện trở ≤ 4 Ohm để bảo vệ tấm pin, inverter và pin lưu trữ khỏi hư hại khi có sét đánh gần.

6.6. Cắt nguồn điện khi cần thiết trong thời điểm bão lớn

Khi có cảnh báo bão mạnh, đặc biệt từ cấp 12 trở lên, việc tạm thời ngắt kết nối hệ thống điện mặt trời khỏi lưới điện là biện pháp cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dùng và thiết bị. Trước khi bão đổ bộ, nên kiểm tra toàn bộ inverter, tủ điện và dây dẫn, sau đó thực hiện thao tác theo đúng trình tự: tắt inverter → ngắt cầu dao DC → ngắt nguồn AC.

Biện pháp này giúp ngăn ngừa các sự cố chập điện, sét lan truyền hoặc quá tải mạch – những rủi ro thường xảy ra khi mưa lớn và gió mạnh kéo dài. Sau khi bão tan, chỉ nên khởi động lại hệ thống sau khi đã kiểm tra toàn bộ thiết bị khô ráo, ổn định và an toàn tuyệt đối.

6.7. Tiến hành bảo hành, sửa chữa khi tấm pin bị hư hỏng do bão

Nếu tấm pin PV bị nứt, cong hoặc trầy xước sau bão, cần kiểm tra và sửa chữa ngay để tránh giảm hiệu suất. Không nên tự vận hành khi pin hư hỏng vì dễ gây rò điện. Tấm pin đạt chuẩn thường được bảo hành 12–15 năm, giúp người dùng yên tâm hơn khi cần thay thế hoặc khắc phục sự cố.

Tấm pin năng lượng mặt trời có chịu được bão không – câu trả lời là hoàn toàn có, nếu bạn lựa chọn thiết bị đạt chuẩn và lắp đặt đúng kỹ thuật. Thực tế qua các cơn bão lớn như Noru, Yagi và Bebinca, tấm pin năng lượng mặt trời đạt chuẩn quốc tế vẫn chứng minh khả năng chịu gió vượt trội, giúp người dùng an tâm đầu tư dài hạn.

Với các sản phẩm chất lượng từ DAT Group – đơn vị thành lập từ năm 2006, hệ thống điện mặt trời không chỉ an toàn trong bão mà còn giúp tiết kiệm 30–70% chi phí điện năng, hoàn vốn trong 3–5 năm, và tiết kiệm đáng kể trong 25–27 năm tiếp theo. Truy cập ngay:  https://datsolar.com/

Nguồn tham khảo

1. National Renewable Energy Laboratory (NREL) – Solar Resilience Studies
2. World Meteorological Organization – Beaufort Scale
3. International Electrotechnical Commission – IEC 61615 Standards
4. Energy.gov – Solar Systems in Extreme Weather
5. Tài liệu kỹ thuật nội bộ DAT Group, 2024.